Orzech włoski przybył do Polski w 1218r, przywiózł go zakonnik Jacek Odrowąż, który będąc we Włoszech zasmakował tych owoców.
Bracia Dominikanie postanowili, że zaczną rozmnażać sadzonki tej rośliny, dzięki czemu uprawa drzew orzecha włoskiego w Polsce zaczęła się powiększać.
W naturalnym stanie orzech włoski występuje w Azji, poczynając od Turcji, przez Iran do półwyspu Indochińskiego aż po Japonię.
Orzech włoski to długowieczne drzewo o bardzo gęstej i rozłożystej koronie. Młode, świeże gałązki są zielone i soczyste, z czasem drewnieją. Kwitnie od kwietnia do maja.
Wysokość drzewa orzechowego może osiągać do 30 m. Pień jest mocno rozgałęziony. Kora gładka, szara, z biegiem czasu ciemniejsza i spękana. Liście są złożone, zbudowane z mniejszych, „jajowatych” liści, z których szczytowy jest największy. Ich liczba jest na ogół nieparzysta. Młode liście mają rdzawy kolor, z czasem nabierają odcieni zieleni. Kwiaty orzecha włoskiego mają kształt zwisających „kotków”, o zielonym kolorze. Brązowiejące to kwiaty męskie, a bardziej niepozorne, pojedyncze to kwiaty żeńskie.
Owocem drzewa orzechowego jest duży pestkowiec, o średnicy do 6 cm o zielonej, mięsistej łupinie w kształcie kulistym. We wrześniu i październiku pęka, uwalniając swoje nasiono czyli orzech. Orzech włoski jest bardzo twardy, zdrewniały i szarawo brunatny. Nasiona orzecha, tak samo jak liście, charakteryzują się intensywnym, przyjemnym zapachem oraz silnym smakiem. Mają bardzo wysoką zawartość tłuszczu bo aż 60% a wartość kaloryczna w 100 gramach orzechów wynosi 715 kcal. Zawierają także duże ilości witamin z grupy B i witaminy C (tylko świeże) oraz związków mineralnych.
Owoce i liście orzecha włoskiego przedstawiają szeroki zakres właściwości leczniczych. Wykazują właściwości bakteriobójcze, mogą wspomóc terapię antybiotykową wielu rodzajów bakterii m.in:. gronkowców, paciorkowców, pałeczek czerwonki bakteryjnej oraz innych bakterii antybiotykoopornych.
Dzięki dużej zawartości garbników i juglonu działają ściągająco na błony śluzowe jamy ustnej i przewodu pokarmowego oraz na skaleczenia skórne, zmniejszają w ten sposób przepuszczalność dla wody oraz płynu surowiczego, hamując krwawienia z uszkodzonych naczyń krwionośnych oraz zmniejszają stany zapalne. Wykazują również właściwości przeciwgrzybiczne.
Picie wyciągu z orzecha włoskiego może także obniżyć poziom cukru we krwi, stosuję się go również w celu zatrzymania laktacji u kobiet karmiących.
Wyciągi z liści lub z owocu orzecha włoskiego stosuje się pomocniczo w:
a) doustnie
- stanach nieżytowych przewodu pokarmowego,
- biegunce na tle bakteryjnym,
- wzdęciach spowodowanych błędami w odżywianiu,
- zatruciach pokarmowych,
- stanach przedcukrzycowych i początkach cukrzycy,
- w niektórych schorzeniach układu limfatycznego na tle nowotworowym i gruźliczym
b) zewnętrznie
- egzemie,
- trądziku,
- liszajach,
- potliwości nóg,
- zapaleniu jamy ustnej
Orzechy włoskie posiadają właściwości prozdrowotne, wspierając tym samym funkcjonowanie całego organizmu.
Wykazują m. in. następujące pozytywne interakcje:
- chronią układ krążenia, wzmacniają układ nerwowy,
- poprawiają pracę mózgu, poprawiają wygląd cery,
- pielęgnują włosy,
- łagodzą dolegliwości żołądkowe,
- wspierają leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów
Już niewielka porcja orzechów włoskich pokrywa sporą część dziennego zapotrzebowania na witaminy i minerały. Dostarczają bardzo dużo energii pochodzącej ze zdrowych form tłuszczy (omega-3). Zawierają wysoką ilość manganu. Dodatkowo, jeśli chodzi o ilość witamin, orzechy włoskie wyróżniają się dużą zawartością wit. E, folianów (kwasu foliowego), tiaminy oraz wit. B6.
100 gram orzechów włoskich pokrywa dzienne zapotrzebowanie na (USDA):
| SKŁADNIK | % RDI |
| TŁUSZCZE | 217% |
| MIEDŹ | 167% |
| WITAMINA E | 139% |
| MANGAN | 148% |
| FOSFOR | 49% |
| MAGNEZ | 40% |
| ŻELAZO | 36% |
| ENERGIA | 33% |
| CYNK | 28% |
| TIAMINA | 28% |
| BIAŁKO | 27% |
| FOLIANY (kwas foliowy) | 24% |
| BŁONNIK | 18% |
| WĘGLOWODANY | 11% |
| WAPŃ | 10% |
| POTAS | 9% |
| WITAMINA C | 2% |
| CHOLESTEROL | 0% |
| SÓD | 0% |
Ciekawostki:
- drzewa orzecha włoskiego traktowane są jako tzw. gatunek inwazyjny
- jest najbardziej długowiecznym drzewem w sadownictwie, dożywa nawet do 500lat
- cenny materiał do produkcji mebli
- niedojrzałe owoce i liście są wykorzystywane do produkcji nalewek
- juglon – barwnik, który zabarwia na żółty kolor skórę człowieka jest stosowany do produkcji środków opalających
- dają owoce po 4-5 lub 8-10 latach (w zależności od tego w jaki sposób były rozmnażane)
- drzewa te uprawiane są od około 2500 roku p.n.e.
- olej z orzechów włoskich służy do otrzymywania różnego rodzaju mydeł, tuszy, farb drukarskich, farb olejnych oraz lakierów.